Phong trào Chấn hưng Phật giáo tại Việt Nam do Hòa thượng thượng Khánh hạ Hòa cùng chư tôn thạc đức trong sơn môn và hàng cư sĩ lương đống đứng ra khởi xuất từ năm 1920 (thế kỷ XX) đã nghĩ ra các phương pháp đào luyện thanh thiếu đồng niên xây dựng tương lai đạo pháp mới có thể vững mạnh. Thập niên 30 thế kỷ trước đã đưa ra các mô hình thử nghiệm là:
– Đồng Ấu Phật Tử
– Gia Đình Phật Hóa Phổ
– Hướng Đạo Phật Tử
– Đoàn Thanh Niên Phật Học Đức Dục
– Đoàn Nam Phật Tử Thiện Sanh
– Đoàn Nữ Phật Tử Liên Hương.
Năm 1945, tất cả các mô hình sinh hoạt trên đều nghỉ sinh hoạt vì lý do chiến tranh.
Ngày 08-12 năm Mậu Tý, tất cả các mô hình sinh hoạt trên tái sinh hoạt dưới một danh xưng thống nhất là tổ chức GIA ĐÌNH PHẬT HÓA PHỔ và nhanh chóng có mặt khắp các miền Nam Trung Bắc. Năm 1951, đại hội GIA ĐÌNH PHẬT HÓA PHỔ lần thứ nhất vào các ngay 24 – 25 – 26/ 04/ 1951 đồng thống nhất đổi danh xưng GIA ĐÌNH PHẬT HÓA PHỔ thành GIA ĐÌNH PHẬT TỬ VIỆT NAM. Và đại hội ấy được gọi là ĐẠI HỘI HUYNH TRƯỞNG GIA ĐÌNH PHẬT TỬ VIỆT NAM LẦN THỨ NHẤT. Đến đại hội lần thứ tám vào năm 1973 đến biến động chánh trị 30/4, chế độ Cộng Hòa miền Nam sụp đổ. Tất cả các tổ chức Hội Đoàn tại miền Nam đều giải thể, duy chỉ có tổ chức GIA ĐÌNH PHẬT TỬ VIỆT NAM là tồn tại dưới nhiều hình thức khác nhau nhưng tinh thần vẫn không rời Nội quy – Quy chế. Trong giai đoạn nầy có nhiều ACE tạm thời nghỉ sinh hoạt. Một số ACE vượt biên ra nước ngoài, xuất ngoại theo diện HO đã đăng ký sinh hoạt hợp pháp với các quốc gia thứ hai nầy từ hình thức đến nội dung theo tinh thần hai văn kiện pháp quy là NỘI QUY GIA ĐÌNH PHẬT TỬ VIỆT NAM và QUY CHẾ HUYNH TRƯỞNG GIA ĐÌNH PHẬT TỬ VIỆT NAM. Các quốc gia nầy công nhận tổ chức GIA ĐÌNH PHẬT TỬ VIỆT NAM là công nhận GIÁO HỘI PHẬT GIÁO VIỆT NAM THỐNG NHẤT tại quê nhà.
Năm 1981, GIÁO HỘI PHẬT GIÁO VIỆT NAM được thành lập, không có tổ chức GĐPTVN, đến năm 1995 mới tổ chức Phân ban GIA ĐÌNH PHẬT TỬ. Họ sử dụng huy phù cấp hiệu đồng phục giống y như của tổ chức GĐPT theo chỉ thị 01 của Ban Tôn giáo Chánh phủ cho phép GHPGVN quản lý tổ chức GĐPTVN của GHPGVNTN. Nhưng sự phản kháng mạnh mẽ của tổ chức GĐPTVN, năm 2000 nhà nước thu hồi chỉ thị 01. Như vậy Phân Ban GĐPT của GHPGVN là bất hợp pháp.
Thế nhưng lý luận của nhà đương cuộc và GHPGVN là: Hiện tại chỉ có GHPGVN là giáo hội duy nhất của Phật giáo tại Việt Nam và Phân ban Gia Đình Phật Tử là tổ chức giáo dục thanh thiếu niên của Phật giáo hợp pháp. Ngoài ra là bất hợp pháp. Nhưng Ban hướng dẫn Trung ương GĐPTVN vẫn tiếp tục sinh hoạt với quan điểm rõ ràng:
– Gia Đình Phật Tử Việt Nam là tổ chức ban ngành của Giáo hội dân lập có tên là GHPGVNTN, là giáo hội duy nhất tại miền Nam Việt Nam trước 1975. Hiến pháp công nhận quyền tự do tín ngưỡng và Phật giáo là một tôn giáo lớn ở Việt Nam thì tổ chức GĐPTVN sinh hoạt hợp pháp.
– Nếu lý luận kiểu nhà nước: Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam là sự kết hợp thống nhất của 09 hệ phái Phật giáo trong đó có GHPGVNTN và giáo hội nầy công nhận sự sinh hoạt biệt truyền của các hệ phái thì đương nhiên GĐPTVN sinh hoạt hợp pháp (vì GĐPTVN là một sinh hoạt biệt truyền mà trong 09 hệ phái Phật giáo không có).
– GĐPTVN luôn khẳng định mình là một tổ chức SINH HOẠT TU HỌC CỘNG ĐỒNG PHI CHÁNH TRỊ của Phật giáo không bị chi phối của Mặt trận tổ quốc.
– Nhà nước cô lập tổ chức GĐPTVN bằng cách tuyên truyền trong quần chúng rằng GĐPTVN là theo ông Huyền Quang, ông Quảng Độ chống phá nhà nước, sinh hoạt bất hợp pháp. (Đã bất hợp pháp sao họ không bắt) chắc chắn là vì các lý do sau:
- Gia Đình Phật Tử không làm điều chi sai quấy.
- Huynh trưởng và đoàn sinh sinh hoạt có lý tưởng có sứ mạng và họ sẳn sàng hy sinh cho lý tưởng sứ mạng nầy.
- GĐPTVN hiện tại hàng không quá 100.000 người số lương tuy nhỏ nhưng họ có:
- Ngoại hộ thiện tri thức (gồm cha mẹ HTr – ĐS – Đạo hữu – Ban Bảo Trợ – Cảm tình viên) trên 1.000.000 người.
- Nội hộ Thiện tri thức (Cựu HTr – Cựu ĐS) có trên chục triệu là một con số không nhỏ).
Cho nên Phân ban Gia Đình Phật Tử tuy mới sinh hoạt sau năm 1995 nhưng số lượng HTr có cấp đông đảo hơn GĐPTVN truyền thống. Đây là một chiến lược tổng tấn công vào thành trì GĐPTVN truyền thống. Bước đầu là cho người ve vuốt hàng Huynh trưởng GĐPT Truyền thống là những con người được huấn luyện đào tạo tác phong đạo đức tốt hơn phân ban. Thứ hai đốc thúc Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam ra văn thư mời các vị trụ trì và Ban Huynh trưởng các đơn vị Truyền thống hiệp thương thống nhất. Thứ ba là tiến hành cho phép mở đại hội thống nhất hoành tráng dưới sự giám sát của Ban Tôn giáo và Mặt trận TQVN.
ĐÂY LÀ MỘT CHIẾN LƯỢC ĐƯA TỔ CHỨC GIA ĐÌNH PHẬT TỬ VIỆT NAM VÀO CỬA TỬ
Vì các lý do sau đây:
– Giữa lúc Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất là giáo hội mẹ trong cơn pháp nạn, tài sản bị tướt đoạt. Nhân sự bị tù đày giam cầm quản chế, cô lập không được hành hoạt ta lại đi nhận người dưng làm cha mẹ là bất hiếu, là phản phúc tự đánh mất chính nghĩa mà mình đã khó khăn lắm mới gìn giữ được suốt gần bốn mươi năm qua.
– Chỉ có Phân ban Gia Đình Phật Tử mới có quyền tổ chức đại hội, dự kiến thành phần nhân sự và xét duyệt tư cách đại biểu (GĐPTVN truyền thống sẽ mất trắng tay).
– Sau đại hội (dự kiến) chính quyền sẽ mạnh tay diệt bỏ thành phần ngoài Giáo Hội và sẳn sàng ra văn bản cấm chỉ sinh hoạt).
Do vậy Ban hướng dẫn Trung ương Gia Đình Phật tử Việt Nam mới gởi kiến nghị thư lên các cấp lãnh đạo nhà nước thứ nhất là để tố cáo những vi phạm, thứ nhì là cáo mạch một cách minh chính về đường lối giáo dục sinh hoạt tu học cộng đồng phi chánh trị của mình. Rất mong ACE Huynh Trưởng đặc biệt quan tâm và suy lường một cách thận trọng./.
(Thị Nguyên)