TIỂU SỬ THÁNH TỬ ĐẠO THÍCH THIỆN MỸ
VỊ PHÁP THIÊU THÂN (1940 – 1963)
Đại Đức Thích Thiện Mỹ, thế danh là Hoàng Miều, sinh năm Canh Thìn 1940 tại Bình Định trong một gia đình nhiều đời kính tin Tam Bảo. Ngài được song thân cho vào Chùa làng xuất gia từ bé thơ, theo chư Tăng để hầu cận và học tập thời khóa thiền môn ngõ hầu kế tục truyền đăng, xiển dương chánh pháp.
Năm 1956, khi đến 16 tuổi, Ngài thọ giới Sa-di và tham dự lớp học giáo lý tại các Phật học đường của giáo hội tổ chức. Năm 1960, khi tuổi đời đủ 20, Ngài thọ giới Tỳ-kheo, bắt đầu du phương tham học và hành đạo. Ngài lên cao nguyên Đắc Lắc, rồi dần đến cao nguyên Lâm Viên và dừng chân tại thành phố Đà Lạt để tu học, trao dồi giới định tuệ và bước đầu hoằng hóa độ sanh.
Năm 1963, lúc này tại Sài Gòn, phong trào đấu tranh chống đàn áp Phật giáo của chính quyền Ngô Đình Diệm đã lên đến cao trào. Những ngọn lửa thiêu thân thắp sáng nẻo vô minh để bảo vệ Phật giáo trước cường quyền của những vị Thánh tử đạo : Bồ-tát Thích Quảng Đức, Thượng Tọa Thích Tiêu Diêu, Đại Đức Thích Nguyên Hương, Đại Đức Thích Thanh Tuệ, Đại Đức Thích Quảng Hương… đã đánh thức lương tâm nhân loại.
Đầu tháng 7 năm 1963, trong cuộc đấu tranh đòi thực thi 5 nguyện vọng Phật giáo của Tỉnh giáo hội Tuyên Đức (Đà Lạt), Ngài đã tự chặt ngón tay trỏ trong một cuộc biểu tình để bày tỏ sự phản đối chính quyền không thi hành đúng đắn bảng thông cáo chung đã ký với Uỷ Ban Liên Phái Bảo Vệ Phật Giáo.
Giữa tháng 10 năm 1963, Ngài từ Đà Lạt xuống Sài Gòn, cư trú tại Chùa Vạn Thọ để cùng Chư Tôn Đức tham gia cuộc tranh đấu đến hồi quyết liệt về sự vi phạm của chính quyền Ngô Đình Diệm đối với Phật giáo.
Ngày 27 tháng 10 năm 1963, phái đoàn điều tra Liên Hiệp Quốc đã có cuộc tiếp xúc riêng với Hoà Thượng Hội Chủ Thích Tịnh Khiết tại Chùa Ân Quang, bày tỏ với phái đoàn điều tra về tâm nguyện của Phật giáo đồ nhưng vì chính quyền ngăn trở và đề phòng nên Ngài bèn chuyển bước âm thầm đến trước nhà thờ Đức Bà ( Sài Gòn ) thực hiện ý định của mình.
Vào lúc 10 giờ 30 phút sáng hôm đó (ngày 11/ 09/ Quý Mão), Ngài ngồi kiết già, tự tẩm xăng và châm lửa đốt mình cúng dường Tam Bảo, cầu nguyện Phật giáo Việt Nam thoát khỏi pháp nạn.
Đại Đức Thiện Mỹ đã tự thiêu ngay dưới cột đèn, có gắn bảng đường Tự Do. Lúc Đại Đức mới châm lửa vào áo tẩm xăng sẵn, thì có một số đồng bào từ trong nhà thờ đi ra, và người đi đường xúm lại bao quanh lễ Ngài.
Một phút sau, cảnh sát ập lại, lấy mền đè Đại Đức ngã xuống. Nhưng ngọn lửa bùng lớn, làm cháy luôn cái mền. Cảnh sát vùng chạy, Đại Đức lại từ từ ngồi ngay dậy, chấp tay vái lạy những Phật tử bên đường đang lễ Ngài, cho đến lúc Ngài tịch diệt.
Ngọn lửa tự thiêu của Ngài cũng là ngọn lửa cuối cùng báo hiệu sự sụp đổ của chế độ bạo quyền Ngô Đình Diệm kỳ thị tôn giáo.Sự hy sinh của Đại Đức Thích Thiện Mỹ, quả đã đưa cuộc đấu tranh đầy nguy hiểm gian nan khổ cực của Phật-giáo Việt-Nam đến chổ toàn thiện và toàn mỹ.Ngài ra đi vào lúc tuổi đời vừa tròn 23 với 3 hạ lạp.
Tổng hợp (Tranh đấu sử Phật-giáo Việt-Nam)